А.Тэнгис: Олон дүүтэй болохоор ЦЭЦЭРЛЭГИЙН БАГШ болохыг хүссэн

Цахим орчинд нэгэн аав хүүгийнхээ тухай пост оруулсан нь олон нийтэд эерэг уур амьсгал түгээсэн билээ. Тэрхүү пост “Миний хүүг А.Тэнгис гэдэг МУБИС-д цэцэрлэгийн багшаар суралцдаг. Хичээлийхээ амралтаар гар утас засдаг юм. Хүүг минь дэмжээд утсаа засуулаарай” гэсэн утгатай. Энэ “зар”-ын дагуу олон хүн хүүгээр утсаа засуулжээ. Бэлэнчлэх биш хөдөлмөрлөх хэрэгтэй гэдгийг харуулж яваа А.Тэнгистэй цөөн хором хөөрөлдсөн юм.

-Юуны өмнө өөрийгөө танилцуулахгүй юу?

-Намайг Амгалангийн Тэнгис гэдэг. Одоо 21 настай. Аав, ээж, дүү нартайгаа амьдардаг. “Ирээдүй” цогцолбор сургуулийн нэгдүгээр ахлах сургуулийг төгссөн. Есдүгээр ангиа төгсөөд, МСҮТ-ийн автомашины засварын ангийг гуравдугаар зэрэгтэй дүүргэсэн.

-Гэрийнхэн нь МСҮТ-д сурах шийдвэрийг нь хэрхэн дэмжсэн бэ?

-Аав, ээж маань намайг их дэмжсэн. Багаасаа гарын ур дүй сайтай байсан болохоор оролдоод үз л гэсэн дээ.

-Автомашины засвараар төгсөөд, энэ мэргэжлээрээ ажилласан уу?

-Мэргэжлээ дээшлүүлэх гээд цахилгааны инженэрээр нэг жил сураад, сурах явцдаа өөрийгөө тоос, ургамлын харшилтай гэдгээ мэдсэн. Тэгээд л орхихоос аргагүй болсон. 

-Одоо МУБИС-д цэцэрлэгийн багш болохоор сурч байгаа юм байна. Цэцэрлэгийн багш гэдэг мэргэжлийг сонгоход хамгийн их нөлөөлсөн зүйл юу байв? Хэн чамд санал болгосон бэ?

-Би 6-15 насны гурван дүүтэй. Ээж, аав хоёр ажилтай байх үед дүү нараа харна. Энэ л их том түлхэц болсон. Цэцэрлэгийн насны дүүтэй болохоор судалгаа хийх илүү ойр ажиллах боломжтой. Би өөрөө ч хүүхдээрээ зантай, тэр зан минь их нөлөөлсөн байх.

-Ээж, аав нь ямар ажил хийдэг вэ. Хүүхдүүдийн хамгийн их үлгэр дуурайлал авдаг хүмүүс бол аав, ээж нар шүү дээ?

-Ээж маань "Авьяас" хүүхдийн ордныг үүсгэн байгуулалцаж, аав маань бас тэнд багшаар ажилладаг. Ихэнхдээ сургуулийн насны хүүхдүүдэд зориулж дугуйлан хичээллүүлдэг. Хүмүүс болохоор “Цэцэрлэгийн насны хүүхэд авах уу” гэж их асуудаг. Одоохондоо тэгэх боломж хараахан бүрдээгүй байгаа. Тэд нарыг хараад л яагаад цэцэрлэгийн багш болж болохгүй гэж бодсон. Цаашид аав, ээжийнхээ ажилд туслаад, цэцэрлэгийн насны хүүхдүүдийг хөгжүүлэх, мэргэжлийн талаас зааж зөвлөх гээд төлөвлөсөн зүйл маш их байгаа. Гэрийнхэн маань миний энэ хүслэг шууд дэмжсэн. Элсэлтийн шалгалтаа өгөөд, МУБИС-ийн Сургуулийн өмнөх боловсролын багшийн ангийг сонгосон.

-Найзууд нь таны сонгосон мэргэжлийг хэрхэн хүлээж авав. Эрэгтэй хүүхэд цэцэрлэгийн багш болох нь тийм ч түгээмэл сонголт биш шүү дээ?

-Эхэндээ шоолж л байсан /инээв/. “Үгүй байлгүй дээ, зүгээр математик юм уу, монгол хэлний багш болохгүй яасан юм бэ” гээд л бүгд гайхсан байдалтай. Одоо бол тоохоо больчихсон. 

-Сургуульд эрэгтэй оюутнууд хэчнээн байдаг вэ? 

-Дөрвөн курс дунд арван эрэгтэй оюутан байгаа байх. Маш цөөхөн дөө. Эрэгтэй оюутнууд төгсөөд арга зүйч юм уу, эрхлэгчээр ажиллах боломж маш өндөр. Олон охид дунд сурахад эхэндээ эвгүй л байсан. Одоо ч дасчихсан.

-Дадлагаа хаана хийсэн бэ. Олон бага насны хүүхдүүдэдтэй ажиллах хэр байв. Сандарсан уу?

-Би дадлагаа 118 дугаар цэцэрлэгт хийсэн. Анх ороод жаахан сандарч л байсан. Олон хүүхэд харахаар яг яахаа мэдэхгүй, яаж харилцахаа мэдэхгүй байсан. Тэгээд багштайгаа ярилцсан чинь “Өөрийнхөө нүдээр биш хүүхдүүдийн нүдээр хараад, тэдний ертөнц рүү ороод үз” гэж зөвлөсөн. Хүүхдүүдээ судлаад юу хийлгэвэл сонирхолтой бол, ямар тоглоом тоглуулах вэ гээд бүх зүйлд сэтгэлээсээ хандах хэрэгтэй. Хүүхдүүд бол цагаан цаас шиг. Бид юу зааж өгнө тэр зүйлийг сурдаг. Цэцэрлэгийн багш маш хариуцлагатай ажил гэдгийг улам бүр ойлгож байгаа. 

-Дадлагаа хийж байхдаа хамгийн их таалагдсан зүйл нь юу вэ. Хүүхдүүд дунд орж ажиллахад ямар сэтгэгдэл төрж байв?

-Хүүхдүүдэд хичээл заахаар "Ах аа" гээд зарим нь "Багш аа" гэж дуудаад, шинэ зүйл зааж өгөхөөр ямар гоё юм бэ гэж гайхаад л үнэхээр хөөрхөн. Урлагийн үзлэгт бэлтгэхэд нь хүүхдүүдэд тусалсан. Их сайхан байсан. 

-Таныг гарын ур дүй сайтай гэж аав нь магтсан. Чимхлүүр нарийн ажилд дуртай юм шиг?

-Ер нь дуртай шүү. Тийм болохоор өвлийн амралтаараа Гар утас засварын сургалтанд сурсан юм. Сургалтдаа сурч байх үед ч гэсэн хүмүүс “Гар утсаа янзлуулъя” гэж захиалга өгдөг байсан. Цаашдаа ч хичээлийнхээ хажуугаар хийх сонирхолтой. Одоохондоо гэрээр хийж байгаа. Гар утасны сэлбэг цуглуулах гэж хичээж байгаа ч нэг л сайн цугларч өгөхгүй л байна.

-Долоо хоногт дунджаар хэдэн утас засдаг вэ. Гэрээр очиж утас засахад хүмүүс хэрхэн хүлээж авдаг вэ?

-Долоо хоногт 15-20 хүн залгаж, үнэ ханш асуудаг. Хүн болгоны боломж өөр болохоор тэдний 5-10 хүн нь л үйлчилгээ авдаг. Байнгын үйлчлүүлэгч хараахан байхгүй. Гэрээр очихоор зарим хүмүүс “Чи ийм жаахан байж гар утас засаж чадах уу” гэж асуудаг. Тэр болгонд нь ойлгуулаад хэлэхийг их хичээдэг. Заримдаа дүү нараа хараад гэрээс гарч чадахгүй байвал үйлчүүлэгчдэдээ үнэн учраа хэлж ойлгуулаад, гэртээ засдаг.

-Цаашдын тань зорилго, мөрөөдөл юу вэ?

-Би дохионы хэл сурч байгаа. Хөгжлийн бэрхшээлтэй хүүхдүүд цэцэрлэгт хамрагдах нь хомс байдаг. Сургуульд орох үедээ бага зэрэг хоцрогдолтой байдаг. Тийм болохоор тэр хүүхдүүдийг илүү дэмжиж, цаашдын амьдралд нь бага ч гэсэн тус нэмэр болох юмсан гэж боддог. Аав, ээжийнхээ ажлыг илүү өргөжүүлээд явна л гэж боддог доо.

Э.ЛХАМНОРЖИН

Эх сурвалж: Өглөөний сонин